Vì sao 2 cái xe có cùng 1 gia tốc nhưng ngồi trên 1 xe lại thấy nhanh, còn 1 xe lại thấy chậm hơn? Có lẽ ít ai biết rằng cảm giác tốc độ chúng ta “feel” được lại quyết định bởi nhiều yếu tố cực kỳ thú vị.
1. Không gian
Khi chạy trên con đường tỉnh 1 làn đường ở tốc độ 80 km/h các bạn sẽ có cảm giác xe mình lao đi khá nhanh. Nhưng khi lên cao tốc 3 làn đường, vẫn tốc độ 80 km/h đó thì mọi thứ lại có vẻ nhẹ nhàng, chậm rãi hơn hẳn. Nói vui là cảm giác chạy cao tốc 3 làn 80 km/h giống như đang đi 60 km/h đường tỉnh vậy.
Điều này là do thị giác đánh lừa bộ não của chúng ta. Đôi mắt nói bộ não chúng ta đang ở không gian hẹp thì bộ não sẽ cảm thấy ít an toàn và phải xử lý nhiều hơn, tạo ra sự kịch tính hay nôm na là cảm giác tốc độ dâng cao. Còn ở không gian rộng mở, bộ não thấy an toàn thì cảm giác tốc độ chúng ta “feel” sẽ không phê bằng không gian hẹp.
2. Tầm cao
Chắc nhiều bạn cũng lái qua xe SUV gầm cao và xe thể thao mà chiều cao gầm đúng nghĩa không thể “gần đất xa trời” hơn nữa. Có lẽ các bạn cũng “feel” chạy 80 km/h với xe gầm cao sao nó chán thế. Trong khi cũng 80 km/h ngồi trên cái xe gầm thấp cảm giác nó nhanh.
Lại 1 lần nữa cảm giác không gian do mắt tiếp nhận rồi truyền lên não khiến chúng ta thấy ở cùng 1 mức tốc độ, ngồi ở vị trí thấp thì xe chạy nhanh hơn so với ngồi ở vị trí cao.
3. Hệ thống treo cứng và mềm
Yếu tố thứ 3 này thú vị nhất. Nhiều bạn hay nói rằng cùng 1 gia tốc là 0 – 100 km/h đi, đạp con BMW treo cứng lúc nào cũng thấy xe lên nhanh hơn Mercedes treo mềm. Yếu tố này không liên quan tới mắt, mà thay vào đó cảm giác gia tốc chúng ta ”feel” được quyết định bởi cơ quan tiền đình (vestibular) nhiều hơn.
Thế nên một hệ thống treo cứng sẽ làm phản ứng ga/phanh của xe nhạy hơn và dễ làm chúng ta lầm tưởng là xe treo cứng tăng tốc nhanh hơn xe treo mềm. Dù thực tế đo bằng máy thì gia tốc xe treo cứng và treo mềm y chang nhau.
Như vậy, rõ ràng cảm giác tốc độ cũng chỉ là một loại “cảm giác”. Nó có thể lúc này, lúc kia và phụ thuộc vào nhiều yếu tố quyết định. Nhiều khi lúc khoẻ thì thấy mức tốc độ đó chậm, còn lúc “phê” thuốc cũng mức tốc độ đó lại thấy nhanh.